Ζακ Αταλί: Τι κάνει το ΔΝΤ σε αυτή την ελληνική γαλέρα;

Το ΔΝΤ βρέθηκε μπλεγμένο σε μια μάχη στην οποία δεν έχει καμιά δουλειά. Κι αν τα πράγματα πάνε προς το χειρότερο, θα βρεθεί να είναι ο κύριος υπεύθυνος του δράματος που θα ακολουθήσει μετά την ελληνική χρεοκοπία.

Ένα τεκμηριωμένο άρθρο του Ζακ Αταλί στο Slate:

Η ελληνική κατάσταση είναι κάθε μέρα και πιο χαοτική, σε όλες τις διαστάσεις. Έγινε χαοτική εδώ κι ένα χρόνο εξαιτίας του πολύ αρνητικού και παράδοξου ρόλου που έπαιξε το ΔΝΤ.
Ένας παρατηρητής που θα έπεφτε από τον πλανήτη Αρη αυτή την εβδομάδα, θα αναρωτιόταν με κατάπληξη πώς οι Ευρωπαίοι μπόρεσαν να αφήσουν τρεις μη ευρωπαίους οικονομολόγους που εξαρτώνται από έναν κατεξοχήν αμερικανικό θεσμό, να αποφασίσουν για την τύχη του ευρώ;

Τι είναι η Τρόικα

Ας δούμε πώς είναι η κατάσταση. Από το 2010 που άφησαν το ΔΝΤ να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος, με το πρόσχημα ότι ήταν ένας από τους δανειστές της Ελλάδας, και κυρίως από τη στιγμή που αποφάσισαν ότι το ΔΝΤ μπορεί καλύτερα από την Κομισιόν να κάνει αξιόπιστες οικονομικές προβλέψεις, άρχισε η συζήτηση για την παρουσία της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Αυτή η συζήτηση πήρε σιγά σιγά δραματικές διαστάσεις.
1. Πρώτον, οι επικεφαλής ηγέτες της ευρωζώνης επέτρεψαν στο ΔΝΤ να τρυπώσει ανάμεσα στους διαπραγματευτές, ενώ ως τότε απαρτίζονταν αποκλειστικά από άτομα της Κομισιόν και της ΕΚΤ.
2. Στη συνέχεια, οι ίδιοι αυτοί ευρωπαίοι επικεφαλής, αντί να αναλάβουν τις πολιτικές τους ευθύνες , δήλωναν ότι δεν θα δέχονταν κανέναν συμβιβασμό αν δεν συμφωνούσαν οι τρεις θεσμοί, η Τρόικα. Σε σημείο που αρνιόντουσαν και να συζητήσουν με τους Ελληνες για θέματα που δεν είχαν την σύμφωνη γνώμη της Τρόικα!
3. Στη συνέχεια, ακόμη και όταν η ελληνική κυβέρνηση πέτυχε την ελάχιστη νίκη να μετονομάσει την Τρόικα σε «θεσμούς», οι επικεφαλής της Τρόικα άφησαν τη θέση τους σε τεχνοκράτες, τους οποίους κανείς δεν τολμάει πια να αμφισβητήσει και οι οποίοι κάνουν ό,τι νομίζουν, μη μπορώντας να κατανοήσουν την ελληνική κατάσταση, η οποία δεν θυμίζει κανένα από τα μοντέλα που μελετούσαν στα καλά αμερικανικά ή γιαπωνέζικα πανεπιστήμια.
4. Τέλος, όταν οι ευρωπαίοι ειδικοί επιτέλους κατάλαβαν ότι απαιτείται κάποια αναδιάρθρωση του χρέους για να προωθηθεί η ανάπτυξη, οι δήθεν εξπέρ του ΔΝΤ, μεθυσμένοι από την εξουσία τους, συνέχισαν να υποστηρίζουν ότι πρέπει να υιοθετηθούν αυτοκτονικές συνταγές στην Ελλάδα. Χωρίς να βλέπουν ότι η χώρα δεν θα μπορούσε ποτέ να επιστρέψει τα χρέη της και ότι επείγει να την ακυρωθεί επίσημα το χρέος. Το ΔΝΤ σε αυτή τη στρατηγική του υποστηριζόταν από την πλειοψηφία των μετόχων, ασιατών, αφρικανών και αμερικανών, αυτού του ευγενούς θεσμού, οι οποίοι δεν έχουν κανένα λόγο να είναι επιεικείς με μια ευρωπαϊκή χώρα.

Η γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας

Το μόνο πράγμα που θα ήλπιζε κάποιος από το ΔΝΤ, σε αυτό το ναυάγιο, είναι ότι οι Αμερικανοί, από τους οποίους εξαρτάται το Ταμείο, θα έβρισκαν τον τρόπο να τους εξηγήσουν την γεωστρατηγική σημασία της ελληνικής σταθερότητας και την αναγκαιότητα να παραμείνει στο ευρώ. Ομως, όχι. Οι Αμερικανοί δεν μπόρεσαν ή δεν θέλησαν να κάνουν τίποτα παραπάνω από το να καλούν καθημερινά τους Ελληνες να ακολουθήσουν τις επιταγές του ΔΝΤ.
Σαν συμπέρασμα, θα λέγαμε, ότι όποιες κι αν είναι οι ικανότητες της επικεφαλής του ΔΝΤ  (Κριστίν Λαγκάρντ), το ΔΝΤ βρέθηκε μπλεγμένο σε μια μάχη όπου δεν έχει καμιά δουλειά. Και ότι πιθανόν να αποτελέσει την απαρχή μιας νέας πλανητικής κρίσης.
Τη στιγμή που οι Ασιάτες θέτουν εν αμφιβόλω ακόμη και την ύπαρξη του ΔΝΤ, γιατί δεν τους υπολογίζει όσο θα ήθελαν, είναι καιρός για τους Ευρωπαίους να διερωτηθούν για τη συνέχιση ενός θεσμού ο οποίος, αν η κατάσταση επιδεινωθεί, θα είναι ο μόνος υπεύθυνος για το δράμα που θα ακολουθήσει μια ελληνική χρεοκοπία.

Η λύση είναι απλή για τους ευρωπαίους

Η λύση, ωστόσο, είναι απλή και οι Ευρωπαίοι θα την είχαν εφαρμόσει από καιρό αν δεν υπήρχε η διανοητική τρομοκρατία των δήθεν ειδικών του ΔΝΤ: ένα πρόγραμμα λογικών μέτρων, κοινωνικά δίκαιων, χωρίς νέα βοήθεια αλλά που να συνοδεύεται από μείωση του ελληνικού χρέους κάτω του 100% του ΑΕΠ και απομείωση ενός σημαντικού τμήματος του δημοσίου χρέους της -αφού όλοι ξέρουν ότι δεν μπορούν να πληρωθούν αλλά λένε το αντίθετο για να σώσουν τα προσχήματα.
Πρέπει επίσης να δημιουργηθεί επειγόντως ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, το οποίο θα εφοδιαστεί από ένα υπουργείο Οικονομίας και ένα Οικονομικών της ευρωζώνης.
Ευρωπαίοι, λύστε μεταξύ σας τα προβλήματα. Να υπολογίζετε μόνο στις δικές σας δυνάμεις.. Μην υποχωρείτε σε πιέσεις ή τρόπους σκέψεις που έρχονται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ή του Ειρηνικού. Εφοδιαστείτε με ένα σχέδιο και δράστε. Επείγει να το κάνετε.

Το άρθρο του Ζακ Αταλί δημοσιεύτηκε στο Slate.

Ο Ζακ Αταλί είναι οικονομολόγος, συγγραφέας, πρώην σύμβουλος του Μιτεράν.